Een paragraaf duurzaamheid in de begroting is niet verplicht. Het college kiest er sinds 2021 toch voor deze paragraaf op te nemen, vanwege het belang dat aan duurzaamheid wordt gehecht. Duurzaamheid betreft vele beleidsgebieden binnen de gemeente. In deze paragraaf hebben we de belangrijkste onderdelen op het gebied van duurzaamheid verzameld. De nummering verwijst naar de onderdelen uit deze begroting.
- Bestuur en Organisatie:
0.3 Verduurzamen gemeentelijk vastgoed
Net zoals vastgoed van bedrijven, is ook gemeentelijk vastgoed onderhevig aan de informatieplicht, energiebesparingsplicht en vanaf 2023 label C-verplichting voor kantoren. Uit de financiële doorkijk wat betreft de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed blijkt dat we voor een grote financiële en technische opgave staan om de gehele portefeuille in 2050 energieneutraal te krijgen.
Om invulling te geven aan de ambitie ‘Wassenaar energieneutraal 2050’, is in 2021 een start gemaakt met het verduurzamen van drie gemeentelijke panden. Dit betreft Paauwlaan 12 (scouting), Langstraat 40 (bibliotheek) en Het Kerkehout 6 (aula begraafplaats). Het doel is om geleidelijk de gehele gemeentelijke portefeuille te verduurzamen. Om dit te bereiken zullen jaarlijks voorstellen worden voorgelegd aan de raad.
- Verkeer en vervoer
2.1 Verkeer en vervoer
Een verkeersonderzoek naar de draagkracht van het Wassenaarse wegennet heeft geleid tot een probleemanalyse met kansen voor verbetering. Een van de effecten hiervan zal reductie van fijnstof en CO2 uitstoot zijn. De verwachting is dat eind 2021 een realisatieplan is ontwikkeld, waarin deze kansen zijn uitgewerkt. In 2022 gaan we hier uitvoering aan geven.
De denkrichting voor de N44 is om deze op te waarderen voor groen, natuur en andere mobiliteiten dan de auto, zoals de fiets en openbaar vervoer. Het doel is, met input van stakeholders, de kansen te benutten in het verbinden van ecologische structuren en versterken van recreatie, zoals bij het Nationaal Park Hollandse Duinen, maar ook bij het faciliteren van kennis- en innovatiecentra in Leiden, Den Haag, Zoetermeer en Delft. Hierbij is tevens aandacht voor de meerwaarde die een eventuele lightrailverbinding kan bieden.
In 2021 is het Fietsveiligheidsplan Wassenaar vastgesteld. Het plan is er op gericht om in een korte tijd op een aantal locaties de verkeersveiligheid te verbeteren. In 2021 is een start gemaakt met de aanpak van de 17 fietsknelpunten. In 2022 gaan we dit verder uitvoeren en hierbij is ook aandacht voor verkeersgedrag, verkeerseducatie en infrastructuur om de (fiets)veiligheid structureel te verbeteren.
2.2 Parkeren
In 2022 wordt een plan- en prognosekaart ontwikkeld waardoor de locaties voor toekomstige openbare laadpalen worden vastgelegd. De kaarten dragen bij aan het vormen van proactief en strategisch beleid rondom laadinfrastructuur en het verkorten van de doorlooptijd van de aanvraagprocedure voor de oplaadpunten.
- Economie
3.1 Economische ontwikkeling
In 2021 zijn het beeldkwaliteitsplan en inrichtingsplan in uitvoering gebracht, voor de herinrichting van het centrum. In 2022 vindt de totale oplevering van het nieuw ingerichte centrum plaats met onder andere een aantrekkelijke openbare verblijfsruimte, veel groen, gerenoveerde gevels, duidelijke regels voor terrassen en winkeluitstallingen, meer fietsparkeergelegenheden en openbare (miva) toiletten.
- Onderwijs
4.2 Onderwijshuisvesting
Het IHP is in 2019 door de gemeenteraad vastgesteld en in 2021 is gestart met de uitvoering van dit plan. Eind 2022 wordt de herijking van het IHP vastgesteld. Bij nieuwe investeringen zijn duurzaamheid en een gezond binnenklimaat het uitgangspunt. In 2021 is een nieuwe verordening onderwijshuisvesting voorgelegd aan de raad, waarin de (B)ENG ((Bijna) Energie Neutraal Gebouw)-normen verwerkt zijn.
- Sport, cultuur en recreatie
5.2 Sportaccommodaties
Multifunctionele sporthal Dr. Mansveltkade.
Het Definitief Ontwerp voor de energie neutrale hal is inmiddels vastgesteld. Om de hal energieneutraal te kunnen opleveren worden o.a. naar verwachting 350 zonnepanelen geplaatst op de hal. In het eerste kwartaal 2022 zal naar verwachting gestart worden met de bouw van de multifunctionele sporthal in Wassenaar, waarna in de eerste helft van 2023 de hal opgeleverd kan worden voor gebruik.
Gymzaal Burmanlaan
De nieuwe gymzaal aan de Burmanlaan wordt gebouwd op basis van de ENG-normen, en wordt dus een EnergieNeutraal Gebouw. Hierbij wordt onder meer gewerkt met een warmtepomp, een stralingsplafond en vloerverwarming, en zonnepanelen. In 2021 is gestart met de bouw, en de oplevering is verwacht in de eerste helft van 2022.
5.5. Cultureel erfgoed
De raad heeft gevraagd om de plaatsing van zonnepanelen een extra impuls te geven door regelgeving te vereenvoudigen. De nieuwe regelgeving wordt naar verwachting in de tweede helft van 2021 vastgesteld. Verdere ontwikkeling van beleid moet integraal worden vormgegeven in samenhang met het behoud van de Structuurvisie en het provinciale en Rijksbeleid. Hierin wordt erfgoed steeds vaker ingezet als kans en katalysator bij het nemen van duurzaamheidsmaatregelen.
5.7 Openbaar groen
Gebiedsontwikkeling Valkenburg
Belangrijke stappen zijn gezet met betrekking tot de ecologische verbindingszone Lentevreugd – De Horsten. De zgn. Ecologische Ruggegraat, dat het cultuurhistorisch monument de Tankgracht volgt en onderdeel is van het Stappenplan, is nader uitgewerkt en aangeboden aan de provincie Zuid-Holland. De provincie is subsidieverstrekker voor deze ecologische zone. Ook is een plan opgesteld om de Groene Zone van robuust groen te voorzien, dat betaald wordt uit het groencompensatieplan van de Rijnlandroute. Verwacht wordt dat onderdelen van het bomencompensatieplan in het eerste kwartaal 2022 uitgevoerd zullen worden.
Meerjarenprogramma Duin Horst & Weide
De samenwerking binnen de Landschapstafel Duin Horst & Weide heeft als doel het vitaal en authentiek houden van het buitengebied van Duin Horst & Weide. Vanuit het Meerjarenprogramma Duin Horst & Weide worden in 2022 de inrichtingsmaatregelen voor de ecologische verbindingszone bepaald, al deels uitgevoerd en doorontwikkeld. In Meerjarenprogramma Duin Horst & Weide 2.0 worden groene en recreatieve projecten gekoppeld aan projecten op het gebied van klimaatverandering, natuurvriendelijk boeren en energietransitie. De verwachting is dat deze in 2022 vastgesteld wordt. Tevens wordt verantwoording afgelegd over de projecten waarvan de gemeente de trekker is.
Aangepast kapvergunningstelsel
In 2021 zijn zowel een enigszins vereenvoudigd kapvergunningstelsel voorgelegd aan de raad, als een Groene Waardenkaart opgesteld. Naar verwachting zullen deze in 2022 in werking treden.
Vergroten betrokkenheid bij de leefomgeving en draagvlak
Onder de noemer ‘Meedoen met groen’ wordt het adopteren van groen ook in 2022 weer onder de aandacht gebracht. Inwoners van Wassenaar nemen op steeds meer locaties het beheer van de gemeente over voor het groen in hun leefomgeving. Naast het geadopteerde groen worden ook diverse boomspiegels en geveltuinen door inwoners onderhouden. De komende jaren wordt de ondersteuning hiervan door de gemeente voorgezet.
Herstel historische buitenplaatsen
De gemeente zet in op herstel van haar historische buitenplaatsen. Bij de herstelmaatregelen wordt rekening gehouden met de huidige natuurwaarden van het park zodat er een goede balans komt tussen cultuurhistorie en natuur. Voor de planvorming is een subsidie beschikbaar gesteld vanuit de erfgoedlijnen van de Provincie Zuid-Holland.
- Volksgezondheid en milieu
7.2 Riolering
De vervangingsopgave van de riolering wordt integraal ingezet. Hierin worden kansen voor klimaatveranderingen, energietransitie en duurzaamheid meegewogen om een duurzame en klimaatbestendige fysieke leemomgeving te realiseren.
7.3 Afval
Al het restafval vanuit de gemeente Wassenaar zal vanaf 2022 wekelijks worden ingezameld en worden nagescheiden op PMD. Doel hiervan is onder meer het v erlagen van de hoeveelheid huishoudelijk restafval van 240 kilogram per inwoner per jaar in 2014 naar maximaal 30 kilogram per inwoner per jaar in 2025.
7.4 Milieubeheer en Duurzaamheid
Warmtetransitie
Wassenaar werkt toe naar een CO2-neutrale warmteoplossing voor het dorp. De Transitievisie Warmte biedt hiervoor het kader. Samen met bewoners wordt dit kader uitgewerkt op buurtniveau. Er wordt ingezet op CO2-emissiereductie door de warmtevraag in de gebouwde omgeving te laten afnemen. Het college geeft in 2022 middels een uitvoeringsprogramma warmtetransitie aan op welke manier er precies gewerkt gaat worden aan de vraagreductie. Ook wordt in 2022 in kaart gebracht welke buurten in aanmerking komen voor het opstellen van de eerste wijkuitvoeringsplannen, die na 2022 aan de raad zullen worden voorgelegd. De bekostiging en uitvoering is mede afhankelijk van het door het rijk nog beschikbaar te stellen budget voor 2022. Vooralsnog wordt in de begroting gerekend met een PM-post.
Regionale Energiestrategie (RES)
In 2021 heeft de raad de RES 1.0 vastgesteld. In 2022 leveren we een inventarisatie op, waaruit blijkt welke stappen de komende 3 jaar moeten worden gezet om de doelstellingen van de RES te verwezenlijken. De inzet is gericht op: het halen van reductiedoelstelling conform de transitievisie, het stimuleren van grootschalige opwekking op daken en het opstellen van een plan van aanpak om te werken aan inpassing van de doelstellingen in de nieuwe omgevingsvisie en omgevingsplannen. De bekostiging en uitvoering is mede afhankelijk van het door het rijk nog beschikbaar te stellen budget voor 2022. Vooralsnog wordt in de begroting gerekend met een PM post.
Lokale inspanningen
De klimaattafel werkt in 2022 aan een bredere invulling dan alleen de energietransitie om een groter bereik te genereren. Tevens gaan we met de reeds actieve buurten verder aan de slag met concrete verduurzamingsacties zoals een buurtgerichte isolatieactie. In 2022 zetten we ook in op het uitbreiden van het aantal buurtteams die actief een bijdrage willen leveren. De in 2021 gestarte inzet op de RREW (Regeling reductie energieverbruik woningen) wordt voortgezet en afgerond.
Bestaande duurzaamheidsinitiatieven hebben aangetoond dat er op dit thema veel enthousiasme en inzet aanwezig is in het dorp. Voor bestaande en nieuwe initiatieven is een incidentele duurzaamheidssubsidie nodig om financiële ondersteuning te kunnen bieden aan de inspanningen die inwoners zelf willen leveren. Het college zal hiertoe een nadere regeling opstellen.
- Wonen en Bouwen
8.1 Ruimtelijke ordening
Bij toekomstgerichte bestemmingsplannen wordt er gestuurd om onder andere ruimte voor duurzaamheid te bieden. Daarnaast wordt bij de nieuwe bouwinitiatieven gestreefd om meer dan de wettelijke normen voor duurzaam bouwen te hanteren.
Paragraaf kapitaalgoederen
De voertuigen voor het uitvoeren van de gemeentelijke taken worden onder andere ingezet voor het in stand houden van de leefomgeving, toezicht en facilitaire zaken. Het waarborgen van de continuïteit van de bedrijfsvoering en het waar mogelijk verduurzamen van het wagenpark zijn de uitgangspunten voor het onderhoud en vervanging van voertuigen. Bij de aanbesteding van nieuwe voertuigen komen er elektrische auto’s voor de modellen die zijn te verkrijgen in een elektrische uitvoering en ook wordt de mogelijkheid voor biobrandstof afgewogen .
Duurzaam inkopen
Als organisatie hebben we een inkoopbeleid, waarin duurzaamheid een van de voorwaarden vormt. We streven er naar zo veel mogelijk duurzaam in te kopen, en wegen sociale- en milieu-aspecten mee in ons inkoopproces.
Global Goals Gemeente
Wassenaar heeft als Global Goals Gemeente aangegeven te willen handelen in de geest van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s: Sustainable Development Goals). De ontwikkelingsdoelen gelden als basis voor elk nieuw te vormen beleid.
Samenwerking en communicatie gelden hierin als belangrijke ankers. Zo heeft de gemeente samen met de School Advies Dienst in 2021 een programma opgezet voor Natuur- en Milieueducatie aan zowel de basisscholen als de twee middelbare scholen. Dit programma wordt in 2022 afgerond met een kinderklimaattop.